Nöbetçi Eczaneler
Erzincan’da bu yıl nisan ayında yaşanan yoğun zirai don, kent ekonomisinde önemli bir yer tutan kayısı üretimini derinden etkiledi. Özellikle gece saatlerinde yaşanan ani sıcaklık düşüşleri, birçok bölgede kayısı ağaçlarında çiçeklerin ve meyve tomurcuklarının zarar görmesine neden oldu. Bu durum hem üreticiyi hem de tüketiciyi zor durumda bıraktı.
Verim kaybı nedeniyle pazarlarda ve kuruyemişçilerin raflarında kayısıya ulaşmak zorlaştı. Üretimin büyük oranda düşmesiyle birlikte kuru kayısı fiyatları da adeta fırladı. Geçtiğimiz yıl kilogram fiyatı 100 ila 300 TL arasında değişen kuru kayısı, bu sezon 350 TL’den başlayarak 700 TL’ye kadar yükseldi. Fiyat artışı, hem alım gücü düşen vatandaşları hem de satış yapmakta zorlanan esnafı etkiledi.
Üretici: “Bu Sene Neredeyse Toplayacak Ürün Yok”
Zirai donun etkileri özellikle Erzincan’ın kayısı üretimiyle bilinen Kemaliye, Üzümlü ve Merkez ilçelerinde yoğun şekilde hissedildi. Bahar aylarında yaşanan hava dalgalanmaları, kayısı ağaçlarının meyve tutmasını engelledi. Ağaçlar çiçek açsa da don nedeniyle meyveye dönüşemedi ve ürün kaybı yaşandı.
Yıllardır kayısı üretimi yapan çiftçiler, bu sezonun son yılların en kötü sezonlarından biri olduğunu belirtiyor. Üreticiler, “Nisan ayında don geldiğinde çiçeklerin büyük kısmı kurudu. Ağaçta meyve yok denecek kadar az. Ne bahçeden topladığımız ürün bizi tatmin etti, ne de pazara yetecek kadar kayısı kaldı” sözleriyle yaşadıkları sıkıntıyı dile getiriyor.
Esnaf: “Vatandaş Fiyatları Görünce Geri Dönüyor”
Ürün azlığı doğrudan fiyatlara yansırken, kuruyemiş ve kuru meyve satıcıları da bu durumdan memnun olmadıklarını söylüyor. Erzincan’daki birçok esnaf, tedarikçi üreticilerden yüksek fiyatla ürün almak zorunda kaldıklarını, dolayısıyla fiyatlara müdahale edemediklerini belirtiyor.
Bir kuruyemişçi, “Vatandaş geliyor, fiyatı görünce geri dönüyor. Geçen yıl 250 liraya aldığını bu yıl 600 liraya almak istemiyor, haklı da. Ama biz de 500-550 liradan alıyoruz. Kar koymadan satsak bile pahalı” diyerek piyasadaki zor dengeyi özetliyor.
Tüketici: “Eskiden Kilosunu Alırdık, Şimdi Tadımlık Bile Zor”
Fiyatlardaki sert artış en çok dar gelirli tüketiciyi etkiledi. Eskiden kilo kilo alınan kayısılar artık gramla ya da küçük paketlerle tercih ediliyor. Vatandaşlar, artan enflasyon ve alım gücü düşüklüğü nedeniyle birçok ürün gibi kayısıyı da artık lüks olarak görmeye başladıklarını dile getiriyor.
Bir tüketici, “Eskiden evimize kuru kayısı mutlaka girerdi. Şimdi çocuklar istiyor ama kilosuna yaklaşamıyoruz. Gramla alıp tatlı niyetine yediriyoruz” diyerek tabloyu özetliyor.
Zararın Tespiti ve Destek Beklentisi
Zirai donun yol açtığı kayıplarla ilgili Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ekipleri bölgede incelemelerde bulundu. Ancak üreticiler, zararlarının büyük olduğunu belirterek devletin destek paketleriyle kendilerine yardımcı olmasını istiyor. Girdi maliyetlerinin artışı, mazot ve gübre fiyatlarının yüksekliği, buna ek olarak ürün kaybı yaşayan üreticiler, “Bu yükü kendi başımıza kaldıramayız” diyerek destek çağrısında bulunuyor.
Kayısı, Erzincan ekonomisinde tarımsal üretim açısından önemli bir yer tutuyor. Hem iç piyasaya hem de ihracata yönelik üretim yapılan bölgede, bu yıl yaşanan verim kaybı ilerleyen aylarda piyasada daha derin etkiler yaratabilir. Uzmanlar, benzer olayların sıklaşması durumunda iklim riskine karşı daha dirençli tarım politikalarının hayata geçirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor.
Kısacası, kayısının tadı bu yıl hem üretici hem tüketici için kaçmış durumda. Gözler şimdi, kaybın nasıl telafi edileceği ve önümüzdeki sezon için ne tür önlemler alınacağına çevrilmiş durumda.